Met ruim 4 miljoen inwoners is Milaan -na Rome- de grootste stad van Italië. Volgens sommige critici geeft men in de rest van Italië het geld uit dat in deze noord-Italiaanse metropool verdiend wordt. Want was Milaan tot voor kort nog het industriële centrum, tegenwoordig is het één van de belangrijkste centra van de diensteneconomie van het land met een prominente rol in de mode, design en communicatiemiddelen.

De geschiedenis van Milaan is in grote lijnen terug te zien in de stadsplattegrond, die eruit ziet als een inktvlek: een harde kern, daaromheen de bebouwing en aan de randen veel open ruimten. Deze kern is de 11de-eeuwse stad, waaromheen een 16de-eeuwse ringvormige uitbreiding is aangelegd. Het tracé van de muren is nog duidelijk te zien in de straten die ervoor in de plaats zijn gekomen. Dan is er de 19de-eeuwse uitbreiding die direct aansluit bij de Spaanse muren en tenslotte de uitwaaierende bebouwing van de industriëstad en het laat -20ste-eeuwse dienstencentrum.

Vóór 1000 had Milaan ook al een periode van grote bloei gekend toen het gedurende een korte tijd de hoofdstad van het westelijk deel van het Romeinse Rijk was geweest. De van oorsprong Keltische nederzetting die door de Romeinen was veroverd en vervolgens tot een belangrijk provinciaal centrum was gemaakt, beleefde zijn grootste roem toen deze in plaats van Rome de verblijfplaats van het keizerlijk hof werd. Daarna maakte het de overal optredende neergang mee in de vroege middeleeuwen. De binnenvallende Langobarden kozen dan ook niet Milaan, maar Pavia als hun hoofdstad.

In acht colleges wordt ingegaan op het grootse verleden van Milaan en op de prominente rol die deze stad speelt in het hedendaagse Italië.

Na afloop van de collegereeks worden er twee 8-daagse reizen georganiseerd naar Milaan, waar 7 stadswandelingen worden gemaakt. Daarnaast zijn er twee stadswandelingen in Brescia en staat er een dagtocht op het programma die door de zuidelijke periferie van Milaan leidt en waarbij ook een bezoek wordt gebracht aan de Certosa di Pavia en de stad Pavia.

1. De stad van de keizer en van Ambrosius
2. De commune Milaan tegen de keizer
3. Het rijk van Giangaleazzo Visconti: hofcultuur en het bestuur van een rijk
4. Milaan als scharnier van de Habsburgse monarchie
5. De 19de-eeuwse nationalistische beweging in Milaan
6. ‘Rocco en i suoi fratelli’
   College over na-oorlogs Milaan aan de hand van de neo-realistische film ‘Rocco e i suoi fratelli’ van Luchino Visconti (1960)
7. De industriële driehoek van Noord-Italië
8. Berlusconi en Milaan

Openingswandeling: van de Arco della Pace naar de Torre Velasca
Parco Sempione, het Kasteel van de Sforza’s, het Foro Bonaparte, de Piazza del Duomo, Galleria Vittorio Emanuele en de Torre Velasca

1. Imperiaal en vroegchristelijk Milaan
Het Archeologisch museum, het Romeins theater, het keizerlijk paleis, de San Lorenzo en het circus en amphiteater, de Basilica di San Nazaro Maggiore, de Basilica di San Tecla en de San Giovanni alle Fonti

2. Vroegmiddeleeuws Milaan
De San Satiro, het Palazzo della Ragione, de Piazza Mercanti, de San Sepolcro, de Sant’Ambrogio, de San Vincenzo in Prato, de San Cristoforo sul Naviglio, de Sant’Eustorgio, de San Celso, de San Nazaro Maggiore en de San Babila

3. Visconti en Sforza Milaan
De Duomo, San Gottardo in Corte, Santa Maria presso San Satiro, het Ospedale Maggiore, de San Giovanni in Conca, het Palazzo Borromeo, de Torre Gorani en Morigi, de Santa Maria delle Grazie, de Santa Maria del Carmine, de Porta Nuova, de Santa Maria Incoronata, San Pietro in Gessate, Casa Fontana Provano en de Santa Maria della Passione

4. Spaans en Oostenrijks Milaan
De stadspoorten, de San Maurizio, San Vittore al Corpo, San Fedele, het palazzo Marino, de Casa degli Omenoni, de Ambrosiana, het Palazzo Brera, het Palazzo Trivulzio, en de Scala

5. Laat 19de-eeuws en begin 20e-eeuws Milaan
Het San Fermo-huisvestingproject, de Corriere della sera, het centrum voor goedkope maaltijden, het Centraal Station, de wijk bij de metrohalte Conciliazione

6. Naoorlogs Milaan
De Pirelli-wolkenkrabber voor het Centraal Station, de tuinstad van Pirelli en het project Bicocca

7. Romeins en vroegmiddeleeuws Brescia
Het forum, het Santa Giulia-klooster en het archeologisch museum met opgravingen
Dagtocht 1:Geschiedenis van Brescia van 1000 tot 2000
Het Piazza Paolo VI, het Piazza della Loggia en het Piazza della Vittoria

Dagtocht 2: de uitbreidingen ten westen en zuiden van Milaan + Pavia
De Fiera, het sportcomplex aan de westkant, de projecten in San Leonardo, de Abbazia di Chiaravalle, de Certosa di Pavia en Pavia