De geschiedenis van de Zuid Afrikaanse steden
Tien jaar geleden voltrok zich in Zuid Afrika een wonder: een maatschappij, die eeuwenlang verdeeld was langs lijnen van zwart en wit, veranderde plotseling in een gemengde samenleving: de regenboognatie. De apartheid was afgeschaft. Nu, tien jaar later, is Zuid Afrika ontwaakt uit de droom. De afschaffing van de apartheid heeft weliswaar veel goeds teweeg gebracht voor de zwarte bevolking, maar de verdeling van de welvaart bijkt lastiger dan gehoopt.
In een reeks van tien colleges worden de belangrijkste problemen uit de Zuidafrikaanse geschiedenis aan de orde gesteld: de interventie van blanke kolonisten in een zwarte wereld, ongelijkheid en racisme, inschakeling van de wereldeconomie door de vondst van delfstoffen, het imperialisme, de Apartheid, de emancipatiestrijd en de contemporaine problemen van een land in grote verandering.
Tijdens de colleges wordt in het bijzonder gekeken naar de invloed van deze thema's op de ontwikkeling van de steden in dit gebied. Behalve tien colleges, is er een bezoek gepland aan het Nationaal Archief in Den Haag om enige relevante archiefstukken te bekijken. Ook bezoeken we het Zuid Afrika Huis in Amsterdam.
In december van dit jaar organiseert Beliën & Van Tol Stadsverkenningen een 14-daagse reis naar Zuid-Afrika. Tijdens de reis staat de stadsontwikkeling in diverse (zwarte en blanke) gebieden centraal. Eerst verblijven we een week in Kaapstad om de stadsgeschiedenis van de eerste vestiging tot aan de post-apartheidsperiode te verkennen. Ook worden er bustochten gemaakt naar plaatsen in de omgeving van Kaapstad. Daarna vliegen we - vanwege de enorme afstanden in het land is gekozen voor binnenlandse vluchten - van Kaapstad naar Bloemfontein. Daar blijven we 3 nachten en maken we onder meer een tocht per bus naar Kimberley, de stad van de diamantmijnen. Vervolgens vliegen we naar Johannesburg en rijden we per bus langs de 'plaas' van Paul Kruger in Rustenburg naar Pretoria, waar we de rest van de reis verblijven. Hiervandaan bezoeken we onder meer het centrum van Johannesburg.
Colleges
- Perspectiefwisselingen. De veranderende uitgangspunten van de geschiedschrijving over Zuid Afrika
- Een koloniale nederzetting in Afrikaanse context
- Nederlandse reizigers in VOC-tijd
- De Grote Trek als stichtingsmythe van het Afrikanerdom
- Engels imperialisme en de Boerenoorlogen
- Stadsontwikkeling in Zuid Afrika
- De geografische gevolgen van de Apartheid
- Het verzet tegen Apartheid
- Taal en literatuur van Zuid Afrika
- Het ANC en het nieuwe Zuid Afrika
Reis
Dag 1
Vlucht Amsterdam-Kaapstad met South African Airlines
Dag 2
Aankomst Kaapstad om 9.50 uur
´s Middags bestijging van de Tafelberg
Thema: De stadskaart aan de voeten. De natuurlijke omgeving en de stadsontwikkeling.
Dag 3-7 : Kaapstad
4 stadswandelingen en 3 dagtochten
Thema: Stadsontwikkeling
1. VOC-Kaapstad
2. Victoriaans Kaapstad
3. Modernisering van Kaapstad in de tweede helft van de 20 ste eeuw.
4. District Six: Apartheid en stadsplanning
Dagtocht I
Thema: VOC-vestigingen in het binnenland
1. Stellenbosch
2. Paarl
Lunch op een wijngoed
Dagtocht II
Thema: Missieposten en landgoederen uit de Nederlandse periode
1. Het missiecentrum Genadendal
2. Landgoed Vergelegen
Dagtocht III
Thema: Het VOC-gebied ten zuiden van Kaapstad
Constantia
Houtbaai
Vlucht Kaapstad-Bloemfontein om 17.10 uur
Dag 8
2 wandelingen in Bloemfontein
Thema: Een hoofdstad en haar geschiedenis
1. De Grote Trek en de stichting van de hoofdstad van Oranje Vrijstaat.
2. De Boerenoorlog
Dag 9
Vanuit Bloemfontein bezoek aan Kimberley .
Thema: De betekenis van de mijnbouw voor het moderne Zuid-Afrika.
Dag 10
Vlucht Bloemfontein-Johannesburg (9.45-11 uur). Vanaf Johannesburg naar Pretoria. 's Middags één van onderstaande wandelingen
Pretoria Thema: De hoofdstad van de Boerenrepublieken en nationale Hoofdstad
1. De boerenhoofstad en de Engelse overname
2. Bustocht langs de moskee naar het Parlementsgebouw (Union Buildings) en langs Marabastad naar het Voortrekkersmonument.
Dag 11
Pretoria
Zie programmaonderdelen 13.12
* dagdeel vrij
Dag 12
Bezoek Rustenburg & Sun City vanuit Pretoria
Dag 13
Bezoek Johannesburg vanuit Pretoria:
Thema: Stadsontwikkeling tijdens Apartheid en post-apartheid
1. Busrondrit door verschillende wijken
2. Bezoek aan Soweto
Dag 14
Vertrek uit Pretoria. Dan naar Johannesburg :
1. Ontvangst bij de Kamer van Koophandel
2. Bezoek aan het Apartheidsmuseum
Terugvlucht Johannesburg-Amsterdam. Vertrek 21.05 uur
Dag 15
Aankomst Amsterdam om 10.40 uur