In de reeks over stadsgeschiedenis in verre gebieden is dit jaar Brazilië aan de beurt. Het gebied werd in 1500 ontdekt door Pedro Cabral, een Portugese ontdekkingsreiziger. Daarmee claimde de Portugese kroon het gebied, waar op dat moment alleen Indianenstammen woonden. Salvador da Bahia werd de eerste hoofdstad. Het noordoosten van het huidige Brazilië maakte al snel een bloeiperiode door toen daar suikerplantages werden aangelegd, waar slaven te werk werden gesteld. In 1630 veroverde de Nederlandse West-Indische Compagnie dit gebied waar zij tot 1654 bleef heersen. Het centrum van de Nederlandse aanwezigheid werd de stad Recife.

In de 18de eeuw verschoof het economisch centrum zuidwaarts, toen er elders ook veel suikerriet werd verbouwd en in de streek Minas Gerais goud en diamant werd gevonden. De hoofdstad werd nu verplaatst van Bahia naar Rio de Janeiro. Tot 1822 bleef Portugal in bezit van Brazilië. Toen riep Peter I de onafhankelijkheid van het land uit, waar hij het jaar ervoor namens zijn vader Johan VI was aangetreden als diens vertegenwoordiger. Ook verklaarde hij zichzelf tot keizer van Brazilië. Deze monarchie hield stand tot 1889 toen de federale republiek werd uitgeroepen, de Verenigde Staten van Brazilië.

Aan het einde van de 19de eeuw werd Brazilië een land waar zich veel immigranten vestigden. De bevolking vestigde zich nu niet meer alleen aan de kust, maar ook verder weg in het binnenland. Het idee ontstond dat de staat een nieuwe hoofdstad zou moeten krijgen die eveneens in het binnenland lag. Dat idee bleef bestaan en werd pas gerealiseerd door de president Juscelino Kubitschek. Hij opende in 1960 de stad Brasilia, een stad geschapen uit het niets.

De meeste Braziliaanse steden laten hun ontwikkelingsgeschiedenis goed zien. Naast de restanten van de oudere historische fasen is er de vernieuwing van rond 1900 en de enorme moderne groei die zowel uit gewone nieuwbouw, maar ook uit favela’s bestaan.

Tijdens een 15-daagse reis bezoeken we verschillende historische steden. We beginnen de reis in Recife en het nabijgelegen Olinda, dat door de Nederlanders in brand werd gestoken maar daarna door de Portugezen weer werd opgebouwd en als goed voorbeeld kan gelden voor een Portugese koloniale stad. Vervolgens vliegen we naar de mijnstreek Minas Gerais waar we een bezoek brengen aan de goudstad Ouro Preto. Via het keizerlijke buitenverblijf Petropolis rijden we naar de volgende bestemming, Rio de Janeiro waar de verschillende perioden van stadsontwikkeling aan bod komen. We eindigen de reis met een bezoek aan één van de meest spectaculaire projecten als het gaat om stadsplanning: de moderne hoofdstad Brasilia.

1. Vroege koloniale geschiedenis

2. De socioloog van Brazilië: Gilberto Freyre

3. Modernisering in Brazilië

4. Stadsgeschiedenis van Rio de Janeiro

5. Een modern industrieel centrum: Sao Paolo

6. Een nieuwe hoofdstad: Brasilia

7. Oscar Niemeyers bijdrage aan Brazilië

OLlinda & Recife

1. Portugese stedenbouw in Olinda
   De ontstaansgeschiedenis van Olinda, de brandstichting van de Nederlanders en de verdere ontwikkeling na het verdrijven van deze invallers. Bezoek aan belangrijke vormgevers van de stad: de kloosterorden, wandeling door het centrum waarbij de zeven heuvelen zichtbaar worden.
2. Olinda als beschermd werelderfgoed
   Wat te doen met een stad waarvan de oude kern al sinds 1982 op de UNESCO-wereldlijst staat. Een wandeling langs de projecten van de Braziliaanse monumenten en de plannen van de TU-Delft.
3. Het Hollandse Recife en omgeving
   Nederlandse forten, het havencomplex, Jodenstraat met de oudste synagoge van het westelijk halfrond, over de Mauritsbrug naar Mauritius, gebouw Vrijburg, franciskanenklooster. Bezichtiging van privé-collectie met 20.000 boeken over de Nederlandse tijd en een kunstverzameling met veel Eekhout en Post.
4. De ontwikkeling van Recife tot aan vandaag
   Wandeling over San Antonio, vervolg per bus langs de massa favela’s, door wijken waar de rijken zich hebben gevestigd en langs het strand van Boavista met zijn kenmerkende hoogbouw. Rit langs de landbouwarchitectuur van Burle Marx.

Ouro Preto

1. Wandeling door de goudstad Ouro Preto
2. Rit door het mijngebied, met een bezoek aan een oude goudmijn in Mariana

Bustocht Ouro Preto-Rio de Janeiro, via CONGONHAS DO CAMPO en PETROPOLIS
Bezoek aan een Portugese pelgrimskerk met de twaalf profetenbeelden in Congonhas do Campo. Wandeling langs de keizerlijke buitenverblijven in Petropolis.

Rio de Janeiro
Wandelingen:

1. Uitzicht over de stad vanaf het Jezusbeeld
2. Koloniaal Rio
3. Het Rio van de keizers
4. Vernieuwing van Rio vanaf 1890
5. Modernisme in Rio
6. Favelatour

Brasilia

1. De structuur van de stad
   Uitzicht vanaf de TV-toren, de Setor Hoteleiro, de Setor Comercial met de twee winkelcentra, één booming, één in verval. Door naar de Rodoviaria voor uitleg van de infrastructuur van de stad. Memorial JK, Memorial dos Povos Indigenas
2. De stad van de staat
   Door de Esplanade dos Ministerios, de Ambassadewijk tot aan het Parlement. Bezichtiging van het Parlement, het Palacio do Itamaraty en het Palácio da Justica. Catedral Metropolitana Nossa Senhora Aparecida
3. Wonen in Brasilia
   Wandeling van het oudste woonblok Asa Sul 108 tot aan 101. Vervolgens naar het Parco de Cidade en satellietstad Pioniersdorp